Chúng ta luôn biết đến kính hiển vi là một vật dùng để có thể quan sát những vật nhỏ mà chắc chắn mắt thường sẽ khó có thể nhìn thấy được. Vậy bạn có biết bộ phận nào của kính hiển vi quan trọng nhất không? Và vì sao nó lại quan trọng hơn những bộ phận khác? Hãy cùng HKM Tech tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Kính hiển vi sinh học là gì?
Kính hiển vi sinh học chính là một dụng cụ quang học hỗ trợ cho mắt gồm có nhiều lăng kính với các độ phóng đại khác nhau, có tác dụng làm tăng góc trông ảnh của những vật rất nhỏ mà ta không thể nhìn thấy được bằng mắt thường.
Sản phẩm này được dùng chủ yếu trong các hoạt động nghiên cứu, quan sát, kiểm tra, sửa chữa, bảo dưỡng. Là công cụ thường thấy tại trường học, phòng nghiên cứu,...
một hoặc một hệ thấu kính (nhiều thấu kính) để phóng đại hình ảnh vật quan sát. Nó thường được sử dụng trong bệnh viện, trong các phòng thí nghiệm sinh học, trung tâm nghiên cứu…
Cấu tạo của kính hiển vi sinh học
Cấu tạo của kính hiển vi sinh học bao gồm rất nhiều bộ phận khác nhau, chẳng hạn như thị kính, vật kính, giá điều chỉnh vật kính, núm điều chỉnh, hệ thống gương đèn, giá đặt vật mẫu, thấu kính, khẩu độ, vi chỉnh... Trong đó:
- Thị kính (1): Có thể có từ một hoặc hai thấu kính thủy tinh, cho phép tạo ra ảnh cuối cùng của vật qua hệ quang học. Thị kính có độ phóng đại khá nhỏ, thường chỉ dưới 10x. Thị kính được lắp đặt trong một ống trụ, cho phép thay đổi dễ dàng.
- Giá điều chỉnh vật kính (2).
- Vật kính (3): Là bộ phận chính tạo nên sự phóng đại, là thấu kính quan trọng nhất của hệ tạo ảnh. Vật kính bao gồm một hoặc nhiều thấu kính có tiêu cự ngắn, giúp quan sát vật tốt hơn nhờ cho phép phóng đại vật với độ phóng đại lớn. Nhờ có giá điều chỉnh, các vật kính có thể xoay để thay đổi trị số phóng đại. Các trị số phóng đại thường được ghi trên vật kính như 4x, 5x, 10x, 20x, 40x, 50x hay 100x. Ở một số vật kính đặc biệt có thể sử dụng dầu nhằm tăng độ phân giải của hệ thống.
- Núm điều chỉnh sơ cấp và thứ cấp (4,5): Dùng để điều chỉnh độ cao của mẫu vật để lấy nét trong quá trình tạo ảnh.
- Giá đặt mẫu vật (6).
- Hệ thống gương, đèn (7): Để tạo ra ánh sáng, chiếu sáng mẫu vật.
- Các thấu kính hội tụ và hệ thống khẩu độ (8): Để hội tụ và tạo ra chùm sáng song song chiếu qua mẫu vật.
- Vi chỉnh (9): Dùng để dịch chuyển mẫu vật theo chiều ngang, giúp quan sát các phần khác nhau của mẫu vật theo ý muốn.
>>> Xem ngay: Mẫu kính hiển vi sinh học Olympus CX23 bán chạy nhất
Bộ phận nào của kính hiển vi quan trọng nhất?
Đi sơ qua cấu tạo của kính hiển vi cơ bản gồm:
Phần khung giá đỡ chuyên để nâng đỡ kính hiển vi gồm phần chân đế có khối lượng nặng nhất, làm trụ cột cho toàn bộ hệ thống kính giúp hệ thống kính ổn định, đứng v trên mặt phẳng ngang; phần thân kính hay cột trụ giúp kết nối giữa hệ thống kính và chân đế. Xem thêm Cấu tạo kính hiển vi.
Hệ thống thấu kính: giúp phóng đại hình ảnh của vật thể cần quan sát bao gồm thị vật kính (xem thêm Các thông số trên vật kính của kính hiển vi quang học). Hệ thống kính gồm một loạt các thấu kính ghép với nhau, qua đó giúp hình ảnh phóng đại lên lớn cần thiết phục vụ cho nhu cầu của người sử dụng. Chất liệu của thị kính, vật kín được làm bằng thủy tinh sao cho chiết suất đạt tới mức gần bằng môi trường không xung quanh. Hệ thống thấu kính được gia công tốt sẽ cho chất lượng hình ảnh tốt, v ngược lại chất lượng gia công kém thì hình ảnh quan sát sẽ không được rõ.
Hệ thống điều chỉnh tiêu cự: để vật quan sát được rõ ràng thì khoảng cách của vậ thấu kính phải đạt đến một giá trị nhất định. Các vật có kích thước, độ lớn khác nhau có giá trị khoảng cách khác nhau. Chính vì thế cần một hệ thống điều chỉnh khoảng giữa thấu kính và vật thể. Với những vật có kính thước lớn thì sự sai biệt khoảng cá khá nhỏ giữa các giá trị khoảng cách, chính vì thế hệ thống điều chỉnh khoảng cách đơn giản. Với những vật thể có kích thước nhỏ thì sự sai biệt này là khá lớn, chính v cần một hệ thống tinh chỉnh chính xác hơn. Tuy nhiên nhược điểm của hệ thống chỉ chính xác là khoảng cách dịch chuyển khá nhỏ nên rất mất thời gian. Thế nên, ở kín vi sinh học ta thường thấy có 2 nút chỉnh khoảng cách là chỉnh thô và chỉnh tinh (tác riêng hoặc lồng vào nhau).
Hệ thống ánh sáng (đèn kính hiển vi): nếu không có ánh sáng ta không thể nhìn th khi nhìn vào kính hiển vi. Đèn kính hiển vi giúp tạo một luồng sáng đi xuyên qua hệ t thấu kính đến mắt người quan sát (Xem thêm Bóng đèn kính hiển vi). Tùy theo sự b đổi của ánh sáng mà hình ảnh quan sát được cũng khác nhau. Khi tác động vào hệ ánh sáng ta có các kỹ thuật quan sát khác nhau như nền đen, phản pha, phân cực..
Vậy bộ phận nào của kính hiển vi quan trọng nhất? Vì Sao?
Trong 4 phần đó quan trọng nhất là hệ thống thấu kính vì: Hệ thống thấu kính quyết định lớn đến chất lượng của hình ảnh, mục đích cuối cùng người quan sát chính là hình ảnh, vì thế mà hình ảnh rõ ràng hay không phụ thuộc rấ vào hệ thống này
Những thay nhỏ ở hệ thống thấu kính có thể làm ảnh hưởng đến toàn bộ kính hiển vi. Chẳng hạn như chỉ một ít nấm mốc bám trên bề mặt thấu kính (mắt thường không th được) thì hình ảnh đã không còn được rõ ràng hoặc thậm chí không thể quan sát được. Vì vậy cần sử dụng kính hiển vi đúng cách.
